Κυριακοδρόμιο

«Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως».

νόμασαν τά παραπάνω λόγια τοῦ Κυρίου μας «χρυσοῦν κανόνα τῆς ἠθικῆς» καί εἶπαν ὅτι, ἄν ἤθελαν οἱ ἄνθρωποι νά τά ἐφαρμόσουν στήν ζωή τους, θά ἦταν ἄχρηστος  κάθε ἄλλος ἀνθρώπινος νόμος. Θά ἀχρηστεύονταν οἱ κώδικες τοῦ ποινικοῦ δικαίου καί δέν θά εἶχαν λόγο ὑπάρξεως οἱ διεθνεῖς ὀργανισμοί  πού... ἀστυνομεύουν τήν εἰρήνη τοῦ κόσμου. Ἡ γῆ ἀπό ζούγκλα θηρίων θά γινόταν «κράτος Θεοῦ».

Δέν εἶναι ρητορικά σχήματα ὑπερβολῆς ὅσα εἴπαμε πιό πάνω. Εἶναι τετραγωνικές ἀλήθειες. Πάντοτε ὁ «ἐγωισμός» τοῦ ἀνθρώπου ἦταν ἡ αἰτία τῆς ἀσυμφωνίας, πού ἀσχημίζει τόν κόσμο, καί ἡ αἰτία τῶν προβλημάτων, πού τόν ἀναστατώνουν.

Ἡ διάθεση τοῦ ἀνθρώπου νά τοποθετεῖ τόν ἑαυτό του στό κέντρο τῆς ζωῆς καί ἡ προδιάθεσή του νά βλέπει τούς ἄλλους ἁπλῶς καί μόνο σάν μέσα ἱκανοποιήσεως τῶν συμφερόντων του, ἀποτελοῦν αἰτίες ἀτομικῶν συγκρούσεων καί κοινωνικῶν ἀναταραχῶν. Ἰδιαίτερα στίς μέρες μας γινόμαστε συχνά μάρτυρες αὐτῆς τῆς θλιβερῆς πραγματικότητας. Ὁ καθένας μας, ὀχυρωμένος πίσω ἀπό τόν ἑαυτό του, μάχεται γιά τήν προάσπιση τῶν συμφερόντων του. Καί oἱ  νομοθεσίες, σέ διεθνῆ κλίμακα, δέν παίζουν παρά ρόλο διαιτητοῦ στήν πάλη αὐτή τῶν συμφερόντων. Ἔτσι συμβαίνει αὐτό τό παράδοξο: Ὅσο πολλαπλασιάζονται οἱ νόμοι, τόσο αὐξάνεται ἡ παρανομία, τόσο πληθαίνουν  τά προβλήματα. Ὁ «νόμος» πού διατυπώνει ὁ Κύριος στό σημερινό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, εἶναι ἁπλός καί σύντομος:

«Ὅπως θέλετε νά συμπεριφέρονται σέ σᾶς οἱ ἄνθρωποι, ἔτσι  νά συμπεριφέρεστε καί σεῖς σ᾽ αὐτούς». Μέ ἄλλα λό-για ζητάει, στίς σχέσεις καί στίς συναλλαγές τους oἱ ἄνθρωποι νά βάζουν τόν ἑαυτό τους στήν θέση τοῦ ἄλλου. Ὅταν νιώθω τόν ἄλλο, ἡ συμπεριφορά μου ἀπέναντί του εἶναι ἄψογη. Καί τόν νιώθω μόνον ὅταν βάζω τόν ἑαυτό μου στήν θέση του. Σκεφθήκατε ποτέ πῶς θά ἦταν οἱ σχέσεις τῶν ανθρώπων ἄν π.χ. ὁ πλούσιος ἔβαζε τόν ἑαυτό του στήν θέση τοῦ φτωχοῦ, ὁ ἐργοδότης στήν θέση τοῦ ἐργάτη, ὁ πατέρας στήν θέση τοῦ παιδιοῦ, ὁ δάσκαλος στήν θέση τοῦ μαθητή,ὁ Ἱερέας  στήν θέσι τοῦ ποιμνίου, ὁ ἄρχοντας στήν θέση τοῦ πολίτη, καί αντίστροφα, ρυθμίζοντας ἀνάλογα τήν συμπεριφορά του; Θά ὑπῆρχαν, ἄραγε, τότε ἀδικίες, καταπιέσεις, ἀπεργίες, συγκρούσεις, ἀνατροπές, βιαιότητες, πάλη τάξεων καί χάσμα γενεῶν; Καταστάσεις πού διατηροῦν, σέ συνεχῆ ἀναβρασμό τόν πλανήτη μας ;

Τί θά θέλαμε, ἀλήθεια, νά κάνουν σέ μᾶς οἱ συνάθρωποί μας; Ἁπλούστατα, νά μᾶς ἀγαποῦν. Νά συγχωροῦν τά σφάλματά μας, νά δείχνουν ἀνοχή στίς ἀδυναμίες μας, νά μᾶς συμπαραστέκονται στίς δύσκολες στιγμές μας, νά μοιράζονται τήν χαρά καί τόν πόνο μας,νά συντροφεύουν τήν μοναξιά μας, νά μᾶς καταλαβαίνουν. Τά ίδια ὅμως  ἀκριβῶς  ζητοῦν  καί  ἐκεῖνοι  ἀπό  ἐμᾶς.

Παραπονιούμαστε συχνά γιά ἔλλειψη κατανοήσεως. «Κανείς δέν μέ καταλα- βαίνει» εἶναι μιά ἔκφραση πολυσυνηθισμένη στούς καιρούς μας. Ἄραγε ὅμως προσπαθήσαμε ποτέ ἐμεῖς νά καταλάβουμε τούς ἄλλους; Ζητοῦμε ἀπό τόν συνάν- θρωπο κατανόηση, τιμιότητα, εἰλικρίνεια, δικαιοσύνη, ἐπιείκεια, συμπαράσταση, στοργή. Ὅλα αὐτά γιά νά τά βροῦμε πρέπει πρῶτα ἐμεῖς νά τά δώσουμε.  Ὅ,τι σπείρει κανείς, αὐτό καί θερίζει.

Εἶναι καιρός νά καταλάβει ὁ ἄνθρωπος ὅτι, ἡ εὐτυχία του δέν εἶναι ἀνεξάρτητη ἀπό τήν εὐτυχία τῶν ἄλλων. Γι᾽ αὐτό ὅσο τήν ἀναζητᾶ μόνο γιά τόν ἑαυτό του, τόσο αὐτή φεύγει πιό μακρυά. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε μέλη τοῦ ἴδιου ὀργανισμοῦ, μέ βιολογική ἔννοια. «Ὑμεῖς ἐστὲ σῶμα Χριστοῦ καὶ μέλη ἐκ μέρους» (Α´Κορ., ιβ´, 27), μᾶς λέει ὁ Ἀπόστολος, γι᾽ αὐτό «εἴτε  πάσχει ἓν μέλος, συμπάσχει πάντα τὰ μέλη, εἴτε δοξάζεται  ἕν μέλος, συγχαίρει πάντα τὰ μέλη». (Α´ Κορ., ιβ´, 26)

Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ λύση πού προτείνει ὁ Χριστός στά προβλήματα τοῦ κόσμου. Ἄν ὁ ἄνθρωπος τοῦ 21ου αἰώνα, δέν κατόρθωσε ἀκόμα νά λύσει τά προβλήματά του, παρά τήν καταπληκτική ἐπιστημονική καί τεχνική του πρόοδο, εἶναι γιατί δέν ἀκολούθησε τόν δρόμο τῆς ἀγάπης, πού ἄνοιξε μέ τό Αἷμα Του ὁ σαρκωμένος Θεός. Προτίμησε ἄλλους δρόμους, πιστεύοντας πώς θά τόν ὁδηγοῦσαν σέ κάποια λύτρωση. Σήμερα κουρασμένος ὅσο ποτέ, πονεμένος, ἀπελπισμένος, βλέπει πώς ἀκολούθησε λανθασμένη πορεία. Ὁ δρόμος τῆς ἀγάπης μένει πάντα ἀνοιχτός μπροστά του. Ἄν καί ἔχει φτάσει ἡ τελευταία ὥρα, τοῦ μένει πάντα καιρός νά δοκιμάσει καί αὐτόν τόν δρόμο. Εἶναι ὁ μόνος πού θά τόν βγάλει ἀπό τό ἀπελ- πιστικό ἀδιέξοδο.

Γράφει χαρακτηριστικά ὁ χριστιανός φιλόσοφος Τζιοβάννι Παπίνι. «Ὅλη ἡ Ἱστορία τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά μία σειρά ἀπό πειράματα. Κάναμε τό πείραμα τῆς ἀγριότητας καί τό αἷμα πότισε τήν γῆ. Παραδώσαμε τά σώματα μας στίς πιό ἐξεζητημένες καί διεστραμμένες ἀπολαύσεις καί ξυπνήσαμε κατατσα- κισμένοι καί βαριεστημένοι πάνω σ' ἕνα κρεββάτι σκεπασμένο ἀπό κοπριά. Κάναμε τό πείραμα τοῦ νόμου καί τόν νόμο αὐτό τόν παραβήκαμε, τόν ἀλλάξαμε, τόν καταπα- τήσαμε. Καί ἡ δικαιοσύνη δέν μπόρεσε νά μᾶς χορτάσει. Κάναμε τό πείραμα τῆς λογικῆς καί ὁδηγηθήκαμε στήν εἰδωλολατρία. Κάναμε τό πείραμα τοῦ πλούτου καί γίναμε  ἀκόμα πιό φτωχοί. Σέ τίποτα ἡ ψυχή μας δέν καθησύχασε. Σέ κανέναν ἴσκιο τό σῶμα μας δέν ἀναπαύθηκε ὅπως  θά ἤθελε. Καί ἡ καρδιά μας γέρασε περισσότερο, ἄδειασε περισσότερο, γιατί πουθενά δέν βρῆκε τήν εἰρήνη, πουθενά δέν βρῆκε τήν χαρά, πουθενά δέν βρῆκε τήν εὐτυχία της.Καί ἔρχεται τώρα ὁ Ἰησοῦς Χριστός νά μᾶς προτείνει τό δικό του πείραμα, τό τελευταῖο. Τό πείραμα τῆς Ἀγάπης. Τῆς Ἀγάπης πού κανείς δέν τήν φαντάσθηκε καί λίγοι τήν δοκίμασαν σέ σπάνιες στιγμές τῆς ζωῆς τους. Τῆς Ἀγάπης πού εἶναι ἡ πιό δύσκολη, ἡ πιό μισητή στήν ζωή  μας, ἀλλά καί ἡ μοναδική   πού μπορεῖ νά πρόσφερει  ὅ,τι ὑπόσχεται».

Εἶναι πλέον καιρός νά ἐπιχειρήσουμε  κι ἐμεῖς τό μεγάλο αὐτό «πείραμα». Τό πείραμα τῆς Ἀγάπης. Μέ ἄλλα λόγια νά ζήσουμε τήν ἁπλῆ ἀλήθεια τοῦ «νόμου» τοῦ Θεοῦ: «Καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως». (Λουκ. στ´,31)