Ο Νικηφόρος Θεοτόκης στόν Ενοριακό Άμβωνα

Αγαπητοί μου, αδελφοί,

υο προστάγματα του Θεού ακούει ο Πέτρος και οι σύντροφοί του: «χαλάσατε τὰ δίκτυα ὑμῶν εἰς ἄγραν» (Λουκ ε’, 4), αυτό είναι το πρώτο. Και το δεύτερο «δεῦτε ὀπίσω μου καὶ ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων». Οι μαθηταί υπακούσαντες πρόθυμα στο πρώτο, έπιασαν πλήθος ιχθύων. Υπακούσαντες δε και στο δεύτερο, έγιναν σύνθρονοι του Ιησού Χριστού. Αυτό μας διδάσκει, ότι όσοι υπακούουν στα θεία προστάγματα όχι μόνο κλη- ρονομούν την αιώνια Βασιλεία, αλλά γίνονται ευτυχείς και σ’ αυ- τήν την πρόσκαιρη ζωή. Μερικοί, νομίζουν ότι εξ αιτίας του προπα- τορικού αμαρτήματος, το ανθρώ- πινο γένος εξορίστηκε στην γη αυτή για να πάσχει και να τιμω- ρείται. Νομίζουν ότι όλοι οι νόμοι και τα προστάγματα του Θεού αποβλέπουν μόνο στην ψυχική μας σωτηρία και όχι στην ειρηνική και ευτυχή κατάσταση του ανθρώπου σ’ αυτόν τον κόσμο. Θα το δούμε αυτό μέσα από τις Άγιες Γραφές αλλά και από την πράξη.
Ας αρχίσουμε από τον Προφήτη Ησαΐα: «Ταῦτα ἐλάλησε τὸ στόμα Κυρίου»: ποια; «ἐὰν θέλητε καὶ εἰσακούσητέ μου, τὰ ἀγαθὰ τῆς γῆς φάγεσθε. Ἐὰν δὲ μὴ θέλητε, μηδὲ εἰσακούσητέ μοι, μάχαιρα ὑμᾶς κατέδεται». (Ησ. Α’, 19-20)
Το δεύτερο κήρυξε ο άγιος προφήτης και βασιλιάς Δαβίδ: μιλώντας για ανταποδόσεις στον δίκαιο άνθρωπο, λέγει εκ μέρους του Θεού: «μακρότητα ἡμερῶν ἐμπλήσω αὐτὸν καὶ δείξω αὐτῷ τὸ σωτήριὸν μου». (ψαλμ 4, 16)

Ο Ιησούς Χριστός ήρθε στον κόσμο  όχι για να καταλύσει τον νόμο, αλλά για να τον συμπληρώσει. Τι μας είπε; «Ζητεῖτε πρῶτον τὴν βασιλεία του Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν». (Ματθ. Στ’, 33)
Mιλώντας ο Κύριος για κείνους που για την αγάπη του εγκαταλείπουν υπάρχοντα και συγγενείς, εκήρυξε ότι αυτοί θα λάβουν «ἑκατονταπλασίονα νῦν ἐν τῷ καιρῷ τούτῳ…, καὶ ἐν τῷ αἰῶνι τῷ ἐπερχομένῳ ζωὴν αἰώνιον».
Πράγματι, η αμαρτία του προπάτορος έγινε αιτία να εξωριστούμε από τον παράδεισο. Πράγματι ο Θεός για την αμαρτία των προ- πατόρων καταράστηκε την γη και είπε: «Ἐπικατάρατος ἡ γῇ ἐν τοῖς ἔργοις σου. Ἐν λύπαις φαγῇ αὐτὴν πάσας τῆς ἡμέρας τῆς ζωῆς σου. Ἀκάνθας καὶ τριβόλους ἀνατελεῖ σοι. (Γεν. γ’, 17-18)
Ναι αλήθεια. Γιατί όμως όλα αυτά; Είναι φανερό ότι για την αμαρτία. Εάν λείψει η αμαρτία και έρθει η αρετή, ο άνθρωπος επανέρχεται στην κατάσταση της ευλογίας και της χάριτος και της ανέσεως. Επειδή, λοιπόν, έτσι έχουν τα πράγματα είναι φανερό ότι όποιος θέλει τα αγαθά αυτού του κόσμου πρέπει να περπατάει στον δρόμο της αρετής. Δυστυχώς πολλοί πιστεύουν ότι τρέχοντας στους γκρεμούς της αμαρτίας και της απώλειας, θα απολαύσουν τα αγαθά της παρούσης ζωής. Αντίθετα όμως. Και την παρούσα θα χάσουν και την άλλη θα στερηθούν. Πρόκειται για πλάνη σατανική!
Υπάρχει όμως και άλλη πλάνη χειρότερη από τις πρώτες. Πολλοί πιστεύουν ότι η ακριβής τήρηση του νόμου, των εντολών του Θεού, εμποδίζει την απόλαυση των επίγειων αγαθών. Ο κόσμος, λένε, «ἐπὶ τὸ πονηρὸν κεῖται»: εάν δεν πεις ψέμματα, δεν ξεγε- λάσεις, δεν ενεργήσεις πονηρά, δεν αδικήσεις, δεν μπορείς να ζήσεις. Πόσο μεγάλη πλάνη! Ποιος εξουσιάζει τα πάντα; Ποιος κατευθύνει τις τύχες του κόσμου; Ποιος διατάζει τα νέφη να μην βρέξουν; Ποιος συντρίβει την ύβρη του υπερήφανου; Ποιος σείει τον ουρανό και την γη και την θάλασσα; Ποιος εξουσιάζει τον ήλιο, την σελήνη, τα άστρα, το φως, τα στοιχεία όλα και τα κτίσματα; Και ποιος άλλος παρά ένας, ο Θεός.Αυτός ανοίγει «τὴν χεῖρα αὐτοῦ καὶ ἐμπιπλᾶ πᾶν ζῷον εὐδοκίας». (Ψαλμ. Ρμδ’, 16) Αυτός «πτωχίζει καὶ πλουτίζει, ταπεινοῖ καὶ ἀνυψοῖ, ἀνιστᾶ ἀπὸ γῆς πένητα καὶ ἀπὸ κοπρίας ἐγείρει πτωχόν…». (Α’ Βασ. Β’, 6-8)
Εμείς δε, εάν πρώτα παροργίζουμε τον Θεό με τις αμαρτίες μας, είναι δυνατόν να ελπίζουμε στην απόλαυση των επιγείων αγαθών του;
Είναι δυνατόν όμως να μας απαντήσουν: «Εμείς βλέπουμε θεοσεβείς να δυστυχούν και ασεβείς να ζουν με ευτυχία». Για τους μεν πρώτους μας απαντάει ο Απόστολος Παύλος λέγοντας: «Τις γὰρ οἶδεν ἀνθρώπων τὰ τοῦ ἀνθρώπου, εἰμὶ τὸ πνεῦμα τοῦ ἀνθρώπου τῷ ἐν αὐτῷ;» (Α’ Κυρ. Β΄, 11)
Κανένας δεν γνωρίζει τα απόκρυφα του ανθρώπου. Εκείνος, τον οποίο εσύ νομίζεις δίκαιο και άγιο ίσως είναι υποκριτής και ψεύτης.
Ίσως όμως είναι όπως ο Ιώβ, δοκιμαζόμενος από τον Θεό «ὡς χρυσὸς ἐν χωνευτηρίῳ», που μέλλει στον ουρανό να λάμψει όπως οι φωστήρες. Για τους άλλους πάλι μας απαντάει ο Προφητάναξ Δαβίδ λέγοντας: «Μὴ παραζήλου ἐν πονηρευομένοις, μηδὲ ζήλου τοὺς ποιοῦντας τὴν ἀνομία». Γιατί; «Ὅτι ὡσεὶ χόρτος ταχὺ ἀποξηρανθήσονται καὶ ὡσεὶ λάχανα χλόης ταχὺ ἀποπεσοῦνται». (Ψαλμ. Λστ’, 1) Ο άδικος πλούτος γρήγορα σκορπίζεται και η άνομη ευτυχία χάνεται σαν καπνός.
Τέτοια γεγονότα συμβαίνουν κάθε μέρα. Βλέπουμε ανθρώπους να πέφτουν από το ύψος της ευτυχίας στην άβυσσο των δυστυ- χημάτων και του πόνου. Αν τώρα κάποιος είναι τυφλός και κουφός, μπορεί να αποδώσει αυτές τις μεταβολές στην τύχη, εξακο- λουθώντας να αμαρτάνει, παραβαίνοντας τους νόμους του Θεού και ελπίζοντας στην απόλαυση των αγαθών του.
Για το θέμα αυτό τόσο καθαρά μίλησε ο Θεός, ώστε κανείς δεν μπορεί να αμφιβάλλει. Ας ακούσουμε τι λέγει: «Τάδε λέγει Κύριος: Ἰδοὺ οἱ δουλεύοντες μοι φάγονται ὑμεῖς δὲ πεινάσετε. Ἰδοὺ οἱ δουλεύοντές μοι πίονται, ὑμεῖς δὲ διψήσετε. Ἰδοὺ οἱ δουλεύοντές μοι εὐφρανθήσονται, ὑμεῖς δὲ αἰσχυνθήσεσθε. Ἰδοὺ οἱ δουλεύοντές μοι ἀγαλλιάσονται ἐν εὐφροσύνῃ, ὑμεῖς δὲ κεκράξετε διὰ τὸν πόνον τῆς καρδίας ὑμῶν καὶ ἀπὸ συντριβῆς πνεύματος ὑμῶν ὀλολύξετε». (Ησα. Ξε’, 13)
Ποια άλλα λόγια μπορούν να είναι καθαρότερα απ’ αυτά ή αποφασιστικότερα; Εάν, λοιπόν, κάποιος αμφιβάλλει, ότι τα λόγια αυτά είναι του Θεού ή ότι ο Θεός υπόσχεται μεν, αλλά δεν εκπληρώνει, τότε γι αυτόν δεν υπάρχει καμμία ελπίδα! Αυτός πρέπει να χωριστεί από τους Χριστιανούς, να φύγει από την εκκλησία με πλήρη απελπισία…
Όποιος όμως πιστεύει ότι αυτά είναι λόγια του Θεού και ότι ο Θεός εκπληρώνει με το παραπάνω ό,τι υπόσχεται, ας ακούσει και τα εξής:
Εάν θέλεις πλούτο, εάν επιθυμείς τιμές, εάν ζητάς ευτυχία, εάν έχεις όρεξη να απολαύσεις τα αγαθά αυτού του κόσμου, φύλαγε με κάθε προσοχή και επιμέλεια όλες τις εντολές του και μην παραβείς καμία.
Ακόμη, αν έχεις οποιοδήποτε επάγγελμα, από τα πιο σπουδαία μέχρι τα πιο ασήμαντα, μην καυχηθείς ούτε για την εξυπνάδα σου, ούτε για τις γνώσεις και τις ικανότητές σου, ούτε για την δύναμή σου, ούτε για τον πλούτο σου. Τι λέγει ο Θεός: «μὴ καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ καὶ μὴ καυχάσθω ὁ δυνατὸς ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ καὶ μὴ καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ», (Α’ Βασ. Β, 10) αλλά έχε όλη την ελπίδα και την πεποίθησή σου στην φιλανθρωπία και στο έλεος του Θεού.
Τι ακόμη λέγει συνεχίζοντας ο Θεός; «Αλλ'  ἢ ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος, ἐν τῷ συνιεῖν καὶ γινώσκειν τὸν Κύριον καὶ ποιεῖν κρῖμα καὶ δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆς». Δηλαδή, να καυχώμαστε επειδή γνωρίζουμε ότι τα πάντα προέρχονται από τον Θεό και αυτός είναι ο χορηγός των επιγείων και των επουρανίων αγαθών, σ’ αυτούς που τον αγαπούν, εργαζόμενοι και εκτελώντας το θέλημά του.
Ας ζητούμε, λοιπόν, με όλη την ψυχή και την καρδιά μας την βασιλεία του Θεού και την κατόρθωση της αρετής και ας μην αμφι- βάλλουμε ότι ζητώντας αυτά θα απολαύσουμε τα επίγεια αγαθά. Αυτό μας το υποσχέθηκε ο αψευδής Θεός λέγοντας: «Ζητεῖτε πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν». (Ματθ. Στ’, 33)