«ΑΝΤΙΜΗΝΣΙΟΝ» ἤ «ΑΝΤΙΜΙΝΣΙΟΝ»;

antiminsion

19«Ἀντιμίνσιον» εἶναι ἕνα κομμάτι μεταξωτό ὕφασμα σέ σχῆμα ὀρθογωνίου, πού ἔχει διάφορες παραστάσεις ἀπό τό Πάθος καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Στό μέσον του ἀκριβῶς παριστάνει τήν ταφή τοῦ Χριστοῦ.

Οἱ ὅροι «Ἀντιμήνσιον» καί «Ἀντιμίνσιον»  εἶναι σύνθετοι.

Ὁ  πρῶτος ὅρος «Ἀντιμήνσιον» παράγεται  ἀπό τήν ἑλληνική πρόθεση «ἀντί» ἡ ποιά σημαίνει ὅτι κάτι ἀντικαθίσταται ἀπό κάτι ἄλλο, καί ἀπό τό λατινικό οὐσιαστικό «mensa» πού σημαίνει τό τραπέζι τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου καί τήν ἁγία Τράπεζα (ἀντί+mensa).
Συμπερασματικά  ὁ ὅρος «Ἀντιμήνσιον»  σημαίνει τό τραπέζι πού χρησιμοποιεῖται κατά τήν τέλεση τῆς  θείας λειτουργίας σέ ἀντικατάσταση τῆς ἁγίας Τράπεζας.
δεύτερος  ὅρος «Ἀντιμίνσιον»  καί αὐτός παράγεται  ἀπό τήν ἑλληνική πρόθεση «ἀντί», ἀλλά στήν περίπτωση  αὐτή σημαίνει ὅτι κάτι εἶναι ἴσο  ἤ ὅμοιο μέ κάτι ἄλλο,  καί ἀπό τήν βυζαντινή λέξη «minsos», ἡ ὁποία ἔχει διάφορες ἑρμηνεῖες:
α) Σημαίνει μία μικρή Ἐκκλησιαστική ἀκολουθία.
β) Σημαίνει τό σκεῦος πάνω στό ὁποῖο τοποθετεῖται κάτι πού πρόκειται νά τό προσφέρουμε σέ κάποιον (ἀντί+minsos).
Συμπερασματικά ὁ ὅρος «Ἀντιμίνσιον»  φανερώνει τήν ἰσότητα καί τήν ὁμοιότητα ἑνός λειτουργικοῦ σκεύους μέ κάποιο ἄλλο. Πιό συγκεκριμένα σημαίνει τό λειτουργικό ἐκεῖνο σκεῦος πάνω στό ὁποῖο τοποθετεῖται ἕνα δῶρο προκειμένου νά  προσφερθεῖ σέ κάποιον ὡς ἀντίδωρο γιά τήν προσφορά πού μᾶς ἔκανε.
Ὡς ἐκ τούτου τό «Ἀντιμίνσιον»  δέν ὑποκαθιστᾶ τήν ἁγία Τράπεζα (ἀντί τραπέζης), ἀλλά εἶναι ἴσο πρός τήν ἁγία Τράπεζα. Ἔχει  καί  αὐτό  στίς τέσσερις γωνίες του ραμμένα λείψανα Μαρτύρων. Γιά τόν λόγο αὐτό ὅταν ἡ ἁγία  Τράπεζα εἶναι ἐγκαινιασμένη, εἶναι πλεονασμός ἤ περιττό νά χρησιμοποιεῖται καί τό «Ἀντιμίνσιον». Τήν θέση του τότε κατέχει τό «Εἰλητόν». Γι' αὐτό καί στίς Δεήσεις ὑπέρ τῶν κατηχούμενων ἡ πρώτη εὐχή «Κύριε ὁ Θεός ἡμῶν ὁ ἐν ὑψιλοῖς κατοικῶν» λέγεται εὐχή ὑπέρ τῶν κατηχούμενων πρίν ἁπλωθεῖ  τό «Εἰλητόν» καί ἡ δεύτερη εὐχή « Ἐυχαριστοῦμεν σοι Κύριε, ὁ Θεός τῶν δυνάμεων» μετά τό ἅπλωμα τοῦ «Εἰλητοῦ».  
Τό «Εἰλητόν» εἶναι  ἕνα  τετράγωνο  ὕφασμα πού ἁπλωνόταν ἐπάνω στήν ἁγία Τράπεζα γιά τήν τέλεση τῆς θείας Λειτουργίας. Συμβολίζει τό Σεντόνι τοῦ Ἰωσήφ μέ τό ὁποῖο περιτύλιξε τό ἄχραντο Σῶμα τοῦ Κύριου κατά τήν Ἀποκαθήλωση.
Ἐπάνω στό ἀνοιγμένο «Εἰλητόν» τοποθετοῦνταν τό ἅγιο Ποτήριο  καί τό ἅγιο Δισκάριο, ὡς προστατευτικό γιά τήν περισυλλογή τῶν  «Μαργαριτῶν». Σήμερα μέ τήν γενικευμένη χρήση τῶν «Ἀντιμινσίων» (κακῶς), ἄσχετα ἀπό τό ἄν εἶναι  ἤ  ὄχι ἐγκαινιασμένη ἡ ἁγία Τράπεζα τό «Εἰλητόν» τοποθετεῖται κάτω ἀπό τό «Ἀντιμίνσιον», τό ὁποῖο καί περιτυλίγει προστατευτικά.
                     


Εκτύπωση   Email