τίς 21 Μαΐου, Ἀγαπητοί μου, γιορτάζει ἕνας κατηγορούμενος μαζί μέ τήν μητέρα του. Κατηγορούμενος, θά πεῖτε, ὁ Μέγας Κωνσταντίνος; Πολλοί ἄνθρωποι γίνονται κατηγορούμενοι μετά τόν θάνατό τους. Ὅσο ζοῦν καί βρίσκονται στήν ἐξουσία, κανείς δέν τολμᾶ νά τούς κατηγορήσει.
Γιά τήν πολιτική του γράφτηκαν καί λέχτηκαν πολλά. Ἐμᾶς ὅμως δέν μᾶς ἐνδιαφέρει τόσο ἡ κριτική τῆς πολιτικῆς τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου. Μᾶς ἐνδιαφέρει μιά ἄλλη κριτική, μιά ἄγρια κριτική, πού γίνεται σέ βάρος του. Καί ἡ κριτική αὐτή σάν στόχο της ἔχει,τήν ἁγιοποίησή του.
Ὁ Μέγας Κωνσταντίνος κυρίως εἶναι κατηγορούμενος, ὡς Ἅγιος.
Νομίζουν ὅτι ἡ Ἐκκλησία τοῦ ἔκανε χάρη. Καί γιά νά τόν κολακέψει, λόγω τοῦ βασιλικοῦ του ἀξιώματος, τόν τίμησε τόσο πολύ, ὥστε μαζί μέ τό βασιλικό στέμμα τοῦ φόρεσε στό κεφάλι, καί τό φωτοστέφανο τῆς ἁγιότητας...
Κάνουν ὅμως μεγάλο λάθος!
Ὅλοι σχεδόν οἱ βασιλεῖς, πρίν ἀπό τόν Μέγα Κωνσταντίνο, εἶχαν ἀνάψει μεγάλη φωτιά, πυρακτωμένο καμίνι, γιά νά ἐξαφανίσουν τήν Ἐκκλησία καί τούς χριστιανούς. Καί ἡ φωτιά αὐτή ἦταν οἱ διωγμοί. Ποιός τήν ἔσβησε; Ὁ Μέγας Κωνσταντίνος. Μόλις ἀνέβηκε στόν θρόνο, σταμάτησε τούς διωγμούς τῶν χριστιανῶν. Ἀναδείχθηκε ὁ πυροσβέστης αὐτοκράτορας.
Προσπάθησε συγχρόνως νά σβήσει καί μιά δεύτερη φωτιά, χειρότερη ἀπό τήν πρώτη. Ἦταν ἡ φωτιά τῆς αἱρέσεως. Ἡ μία φωτιά, ἡ φωτιά τῶν διωγμῶν, ἦταν ἐξωτερική κύκλωνε τήν Ἐκκλησία ἀπό ἔξω. Ἡ ἄλλη φωτιά, ἡ φωτιά τῆς αἱρέσεως τοῦ Ἀρείου, ἦταν ἐσωτερική φούντωνε μέσα στά σπλάχνα τῆς Ἐκκλησίας.
Νά, λοιπόν, γιατί ἡ Ἐκκλησία τόν τιμᾶ ὡς Ἅγιο.
Θά μοῦ πεῖτε:
Κι ἄν δέν ἦταν ὁ Μέγας Κωνσταντίνος, ἡ Ἐκκλησία δέν θά ζοῦσε;
Ἀσφαλῶς θά ζοῦσε. Δέν σώζουμε ἐμεῖς τήν Ἐκκλησία, ἐμεῖς σωζόμαστε ἀπό τήν Ἐκκλησία.
Ὁ Χριστιανισμός ξεκίνησε διωκόμενος, κι ὅμως συνέλαβε στά εὐλογημένα δίχτυα του ὄχι μόνο ἄσημους ἀνθρώπους, ἀλλά καί ἔνδοξους, μεγάλες προσωπικότητες.
Θά σᾶς ἀναφέρω δύο πρόσωπα, πού τά συνδέει καί τό Ἀπολυτίκιο τῆς ἑορτῆς. Εἶναι ὁ ἀπόστολος Παῦλος καί ὁ Μέγας Κωνσταντίνος. Γιά ἄλλο σκοπό ὁ Σαῦλος ἔτρεχε, καλπάζοντας στό ἄλογό του πρός τήν Δαμασκό. Γιά ἄλλο σκοπό ὁ Κωνσταντίνος ἔτρεχε μέ τόν στρατό του, καλπάζοντας στό ἄλογό του, πρός τήν Μαλβία γέφυρα. Ὅμως καί τούς δύο τούς παρακολουθοῦσε ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ. Μεγάλες μορφές! Μαγνη- τίστηκαν καί οἱ δύο ἀπό τόν μαγνήτη τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ.
Ὁ Χριστός τούς καλεῖ μέ θαυμαστό τρόπο. Ἡμέρα μεσημέρι ὁ Μέγας Κωνσταντίνος εἶδε στόν οὐρανό ὁλοφώτεινο σταυρό μέ τίς λέξεις: «Ἐν τούτω νίκα». Τότε ἦταν ἀκόμη εἰδωλολάτρης. Ἁπλῶς συμπαθοῦσε καί θαύμαζε τούς χριστιανούς. Ἡ ὥρα τῆς κλήσεως εἶχε φτάσει. Πραγματοποιήθηκε ἡ μεγάλη μεταστροφή του. Χάθηκε μέν ὁ Σταυρός ἀπό τόν οὐρανό, ἀλλά χαράχτηκε βαθιά στήν καρδιά του.
Ἡ Ἐκκλησία δέν τιμᾶ τόν Μέγα Κωνσταντίνο ἐπειδή ἦταν βασιλιάς. τόν τιμᾶ, διότι ἦταν:
1ον. Δίκαιος. Ἐφάρμοσε δικαιοσύνη. Σταμάτησε τήν πολεμική μανία κατά τῆς Ἐκκλησίας. Σταμάτησε τήν αἱμορραγία στό σῶμα τῆς Ἐκκλη- σίας. Οἱ χριστιανοί ἀπέκτησαν ἴσα δικαιώματα μέ τούς εἰδωλολάτρες.
Τό δικό μας κράτος ἄσχετα ἄν λέγεται χριστιανικό καί τό Σύνταγμά μας ἀρχίζει μέ τήν ἐπίκληση τῆς Ἁγίας Τριάδος, δυστυχῶς κάνει ἀνοικτό πόλεμο κατά τῆς Ἐκκλησίας. Ὑβρίζεται χυδαία ἡ Ἐκ- κλησία, τά Κατηχητικά της, οἱ Ὀρθόδοξες Ἀδελφότητές της, τά Μοναστήρια της, οἱ Κληρικοί καί οἱ Μοναχοί της. Ὁ Μέγας Κωνσταντίνος μέ τό αἴσθημα τοῦ δικαίου πού τόν διέκρινε, ἐπέστρεψε πίσω τίς περιουσίες τῶν χριστιανῶν, πού εἶχαν δημευθεῖ. Τό σημερινό κράτος, ἄδικο κατά τῆς Ἐκκλησίας, ἁρπάζει καί τήν ἐλάχιστη ἐναπομείνασα μοναστηριακή καί ἐκκλησιαστική περιουσία.
2ον.Τιμᾶμε τόν Μέγα Κωνσταντίνο, διότι ἦταν χριστιανός νομοθέτης. Ἐξέδωσε πολλούς νόμους,ἐπηρεασμένος ἀπό τόν τέλειο Νόμο τοῦ Εὐαγγελίου. Καί πρῶτα ἀπό ὅλα ἐξέδωσε τόν περίφημο νόμο, τόν γνωστό ὡς «Διάταγμα τῶν Μεδιολάνων». Καθιέρωσε τά ἀνθρώπινα δικαι- ώματα, καί ἰδιαίτερα, τό εὐγενέστερο δικαίωμα τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας καί ἀνεξιθρησκείας.
Συγκρίνετε τώρα τόν Μέγα Κωνσταντίνο μέ τούς σημερινούς ἄρχοντες. Ἐκεῖνος ἐξέδωσε χριστιανικούς νόμους· αὐτοί ἐκδίδουν ἀντιχρι- στιανικούς νόμους. Ἐκεῖνος ἀπαγόρευσε μέ νόμο νά φονεύονται οἱ χριστιανοί. Οἱ σημερινοί ἄρχοντες μέ νόμο ἐπιτρέπουν νά σφάζονται κάθε χρόνο 300.000 ἑλληνόπουλα καί ὑποψήφιοι χριστιανοί. Πρόκειται γιά τόν νόμο τῶν ἐκτρώσεων. Ἐκεῖνος θεωροῦσε ὅλους τους πολίτες ἴσους. Οἱ σημερινοί ἄρχοντες ἔφθασαν στό σημεῖο νά θεωροῦν τούς χιλιαστές καί τούς ἀναρχικούς ἄξιους ἰδιαίτερης μεταχείρισης!
3ον. Τιμᾶμε τόν Μέγα Κωνσταντίνο, διότι ἦταν ἄρχοντας μέ ἀληθινή δημοκρατική συνείδηση. Πολλοί παριστάνουν τούς δημοκράτες, ἀλ- λά διοικοῦν ἀπολυταρχικά καί δικτατορικά. Ὁ Μέγας Κωνσταντίνος ἦταν ὁ ἄνθρωπος τῆς καλύτερης, τῆς ἁγιώτερης δημοκρατίας. Παρουσιάστηκε στίς ἡμέρες του τό πρόβλημα τοῦ Ἀρείου. Ἔπρεπε νά τό λύσει. Πῶς τό ἔλυσε; Δημοκρατικά, Συνοδικά. Συνῆλθαν οἱ 318 Πατέρες, συζήτησαν, δογμάτισαν τήν ἀλήθεια τῆς θεότητας τοῦ Χριστοῦ, ἀπο- φάσισαν γιά τόν Ἄρειο, καί συνέταξαν τά πρῶτα ἄρθρα τοῦ Συμβόλου τῆς Πίστεως. Συγκρίνετε τόν Μέγα Κωνσταντίνο, τόν ἄρχοντα τοῦ διαλόγου καί τῆς πολυφωνίας, μέ τούς σημερινούς ἄρχοντες οἱ ὁποῖοι μιλᾶνε γιά πολυφωνία, ἐνῶ στήν πραγματικότητα κάνουν πλύσι ἐγκεφάλου μέ τόν μονόλογο, ἰδίως μέσω τῆς τηλεοράσεως.
4ον.Τιμᾶμε τόν Μέγα Κωνσταντίνο καί σάν εὐσεβή ἄρχοντα. Ἁμαρτωλός ἦταν, ἀλλά ποιός δέν εἶναι ἁμαρτωλός; Τό λέω αὐτό, διότι μερικοί λένε: «Πῶς ὁ Μέγας Κωνσταντίνος εἶναι ἅγιος, ἀφοῦ ἦταν ἁμαρτωλός καί εἶχε διαπράξει ἀκόμη καί φόνο»;
Ἄς μήν ξεχνᾶμε, ὅτι ὑπάρχουν δύο ποτάμια, πού ξεπλένουν τά πάντα. Τό ἕνα εἶναι ἡ Μετάνοια καί τό ἄλλο τό Βάπτισμα. Λούστηκε ὁ Μέγας Κωνσταντίνος στά δάκρυα τῆς Μετανοίας, καί λίγο πρίν πεθάνει λούστηκε καί στό λουτρό τοῦ Βαπτίσματος.
Τί ἄλλο θέλουν; Καί γιατί ξεχνᾶνε, ὅτι ὁ παράδεισος εἶναι γεμάτος ἀπό ἁμαρτωλούς, πού μετανόησαν καί δέχτηκαν τόν Ἰησοῦ Χριστό σάν Σωτήρα καί Λυτρωτή τους; Λησμονοῦν ὅλοι αὐτοί, ὅτι στόν παράδεισο πρῶτος μπῆκε ἕνας ληστής, δράστης πολλῶν ἐγκλημάτων; Τό Αἷμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ἡ μετάνοια τοῦ ἁμαρτωλοῦ καθαρίζουν ὅλα τά ἁμαρτήματα.
Ὁ Μέγας Κωνσταντίνος ἦταν πράγματι εὐσεβής καί ἐνάρετος βασιλιάς. Σεβόταν τούς Ἁγίους. Συμβουλευόταν τόν Μέγα Ἀντώνιο. Ποιός ἄρχοντας σήμερα συμβουλεύεται ἀσκητές καί Ἁγίους; Ποιός ἄρχοντας σήμερα ἐκκλησιάζεται;
Τέλος, ὁ Μέγας Κωνσταντίνος ὥρισε σάν σύμβολο τοῦ κράτους του τόν τίμιο Σταυρό. Μαζί δέ μέ τήν μητέρα του, τήν ἁγία Ἑλένη ἀγωνίστηκαν γιά τήν ἀνεύρεση καί προβολή τοῦ τιμίου Σταυροῦ.
Ἀγαπητοί μου, ἡ Ἐκκλησία εἶναι καί γιά τόν λαό καί γιά τούς ἄρχοντες. Εἶναι τό Κράτος τοῦ Θεοῦ. Καί τότε μόνο θά λυθοῦν τά προβλήματα τοῦ κόσμου καί θά εὐτυχήσουν οἱ ἄνθρωποι, ὅταν ἐπικρατήσει τό Κράτος τοῦ Θεοῦ. Ὅταν τό «ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου» δέν ἀποτελεῖ μόνο καθημερινό αἴτημα, ἀλλά καί καθημερινή πραγματικότητα.
Ἡ Ἐκκλησία στήν θεία Λειτουργία εὔχεται: «νά λαλεῖ ὁ Θεός ἀγαθά εἰς τάς καρδίας τῶν ἀρχόντων ὑπέρ τῆς Ἐκκλησίας»,καί νά μᾶς δίνει ἄρχοντες πιστούς καί εὐσεβεῖς, σάν τόν Μέγα Κωνσταντίνο, ὥστε νά ἀλλάξει ἐπί τέλους ἡ ὄψη τοῦ σύγχρονου κόσμου καί ἡ πατρίδα μας νά βρεῖ τόν σωστό της δρόμο! ΑΜΗΝ